JOZ stikstofkraker “Gazoo”

JOZ stikstofkraker “Gazoo” is een onderzoeksproject van het lectoraat Climate Smart Dairy Value Chains.

Wat is er aan de hand?

Ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NOx) komen in de lucht terecht door emissie. Alle ammoniak en stikstofoxiden die worden uitgestoten door de diverse sectoren (landbouw, verkeer, industrie) komen uiteindelijk terug op het land of in het water via natte (regen) of droge (zwaartekracht) depositie. Hierdoor wordt de bodem verrijkt (bemest) waardoor verstoring van de biodiversiteit optreedt, ten gunste van stikstof minnende planten. Ongeveer twee derde van alle stikstof die neerslaat is NHy (NH3 en NH4+ samen), het overige derde deel betreft NOx. De melkveehouderij is een belangrijke bron van stikstofemissie.

Wat doet het project daaraan?

Meten van het reducerend effect van de stikstofkraker Gazoo op ammoniak- en methaanemissies. De berekende claims moeten onderbouwd worden door metingen. In het overkoepelende project worden metingen uitgevoerd op 7 melkveebedrijven, waarvan 5 door VHL. Via de N-Kraker wordt ammonium onttrokken aan de mest volgens de procedure in Figuur 1, waardoor de emissies naar de lucht worden verminderd. VHL meet: 1. Directe ammoniak- en methaanemissies; 2. Stikstofconcentraties in drijfmest en alle producten van de Gazoo; en 3. Circulariteit stikstof binnen het bedrijf (voer, veestapel, melk, mest, producten van Gazoo, NH3 emissie).

Figuur 1: mestscheiding en mestverwerking in de stikstofkraker. Doel: verlagen van ammoniak- en methaanemissies, verbetering mineralen kringloop.

Wat levert het project op?

Met de JOZ stikstofkraker wordt 60-70% ammoniakemissie, en beperkt ook methaanemissie gereduceerd bij de bron. Dit systeem maakt kringlooplandbouw mogelijk door het produceren van mestfracties die beter uit te ruilen zijn met akkerbouwers en collega veehouders. Daarnaast kunnen de mineralen beter op het eigen bedrijf benut worden. Het verdienmodel bestaat voornamelijk uit het voorkomen van dure (inefficiënte) mestafvoer en het besparen op kunstmestkosten. En met de benodigde emissiereducties worden onrendabele stalaanpassingen overbodig. Naast de beoogde stalemissies, wordt ammoniakemissie ook bij mestaanwending met tot wel 75% wordt gereduceerd.

Figuur 2: ammoniak- en methaanemissies metingen via sensoren in een gesloten box gepositioneerd op de stalvloer.

Naam lector: Robert Baars
Docent-onderzoekers: Esther Kapsoot, Ronald Zom
Looptijd project: 2023-2025
Projectpartners: JOZ, DLV, WUR, ILVO (België), 7 melkveebedrijven
SDG’s: 13 en 15

Figuur 3: studenten en staf betrokken bij metingen.

Trefwoorden: