Duurzaam Bosbeheer

Bossen – relevant & kwetsbaar

Bossen leveren belangrijke ecosysteemdiensten en producten op ruimtelijke schaal van lokaal tot globaal. Denk hierbij aan huisvesten biodiversiteit, regulering van de waterhuishouding, koolstofopslag maar ook productie van hernieuwbare grondstoffen zoals hout. Maar bossen staan onder druk door zowel verlies van bos door omvorming van bos naar andere landgebruiksvormen en de invloed van klimaatverandering (klimaatextremen/ziektes & plagen).

Duurzaam bosbeheer zorgt voor het afzwakken van effecten van klimaatverandering en instandhouding van ecosysteem diensten in diverse contexten waar bos voorkomt in Nederland, Europa en de tropen. Beheerders werken met een lange-termijn visie, moeten inspelen op actuele, moeilijk voorspelbare trends, zoals toenemende verdroging en vervuiling, bosbranden en stormen en zijn daarbij afhankelijk van draagvlak vanuit diverse stakeholders en de maatschappij (denk aan discussie houtkap, plantages, aanplant van (niet) inheemse soorten).

Het lectoraat Duurzaam bosbeheer heeft verschillende onderzoekslijnen die zich richten op het creëren van vitaal en weerbaar bos met veelzijdige functies gerelateerd aan verschillende landschaps- en maatschappelijke contexten. Daarbij horen aspecten zoals revitalisering en diversifiëring van soortarme productiebossen met rijkstrooisel- en droogteresistente soorten, experimenten met aanplant van diverse boomsoorten en herkomsten (NL, EU) en bodemverbetering, monitoring van effecten van droogte met sensoren en remote-sensing technieken, plannen van aanleg van nieuwe bossen met diverse functies, onderzoek naar nieuwe vormen van duurzame benutting en instandhouding van bossen wereldwijd (Living Lab), duurzame houtoogst voor productie van hernieuwbare materialen voor de bouw, en verduurzamen van oliepalm plantages en gebieden daar om heen in tropisch ZO Azië. 

Onze uitdaging – bossen zijn langlevende ecosystemen in een snel veranderende wereld.

Lange-termijn effecten van bosbeheer sluiten niet aan bij een snel veranderend beleid en een ’dynamische maatschappij’. Dat maakt ons vak spannend (en soms frustrerend)!

Onze ambitie – samen met andere onderwijs- en onderzoeksinstituten en onze partners uit de praktijk het bos en meer bos op de kaart zetten en onze studenten motiveren en klaarstomen voor maatschappelijke belangrijke, uitdagende en superinteressante functies als beheerder en/of adviseur.

Projecten

  • Vitaal & Veelzijdig bos
    Het project Vitaal & Veelzijdig bos draait om het vinden van beheermaatregelen om het bestaande bos in Nederland diverser en weerbaarder te maken tegen klimaatverandering. Met het project Veelzijdig bos worden bosbeheerders ondersteund in hun keuzes voor beheermaatregelen om de gewenste doelen en functies van bos te realiseren. Er wordt gefocust op het participatieve proces vanuit de samenleving en nieuwe functies als CO2 vastlegging. Hierbij wordt onderzocht welke beheermethodes ingezet kunnen worden om te komen tot optimale functievervulling in zowel bestaande als nieuw aan te leggen bossen in stedelijk en landelijke gebied. 
  • Wood it be possible
    In samenwerking met Wageningen Universiteit & Research kijken wij naar de obstakels voor de toepassing van hout in de bouw. Waar liggen de knelpunten om de ambitie van meet bouwen met hout te realiseren? Daarbij kijken wij naar de keten van bos naar houtgebruik.
  • EUROSILVICS
    ERASMUS+ project “European Higher Education in Forest Ecology and Forest Management”, coordinator Wageningen University; VHL is associate partner. Doel is de ontwikkeling van een Europees onderwijsplatform over bosecologie en bosbeheer.

Voor projecten in tropische bossen over duurzaam bosbeheer in Suriname, herbebossing en Livinglabs over duurzaam palmolie in ZO Azië en Afrika zie activiteiten van ons geassocieerd lector Oliepalm en tropische bossen Peter van der Meer.

Over de lector

Lector dr. Ute Sass-Klaassen heeft houtwetenschappen in Hamburg, Duitsland, gestudeerd en in haar promotieonderzoek al in de jaren 90 gewerkt aan de droogtegevoeligheid van beuk. Jaarringonderzoek is de rode draad in haar carrière. Na een jaar als docent en onderzoeker te hebben gewerkt aan het Tree-Ring Lab in Tucson, Arizona, heeft ze voor een Nederlandse Stichting in de Archeologie en bouwhistorie gewerkt aan datering van houten constructies en kunstvoorwerpen. De afgelopen 17 jaar werkte ze als Universitair Hoofdocent bij de leerstoelgroep bos- en natuurbeheer aan Wageningen Universiteit. In haar jaarring lab doet zij met collega’s en studenten onderzoek aan diverse ecologische thema’s, zoals droogte resistentie van Europese boomsoorten, maar ook hout gerelateerde thema’s zoals geacetyleerd esdoorn voor kozijnen. Onderwijs staat centraal in haar werk; naast coördinatie van cursussen heeft ze een groot aantal BSc-, MSc-, stage- en PhD studenten begeleid. Veel van haar meer dan 100 publicaties zijn door samenwerking in (inter)nationale netwerken tot stand gekomen. In de afgelopen 10 jaar was ze o.a. voorzitter van de EU COST Action STREeSS en president of the Association for Tree Ring Research. Sinds 2020 werkt ze als Honorary Professor aan Eberswalde University for Sustainable Development; ze blijft naast het lectoraat een dag per week verbonden aan Wageningen Universiteit & Research.

Meer weten?

Wilt u meer weten over ons lectoraat, stuur dan een email met uw vraag naar: