Natuureducatie

Natuureducatie - Leeuwarden

Het zien van een ijsbeer in een dierentuin kan bezoekers, in combinatie met een goed verhaal over de bedreigingen van deze diersoort op een heel directe en persoonlijke manier bewust maken van de noodzaak om deze dieren te beschermen. De afdeling die ervoor zorgt dat bezoekers een positief en betekenisvol bezoek brengen aan een dierentuin is de afdeling educatie.

Educatiemedewerkers vind je dus in dierentuinen, maar ook bij natuurmusea, Natuur en Milieu Educatiecentra en natuurgebieden (bijvoorbeeld De Veluwe). Grote steden beheren vaak schooltuinen en/of kinderboerderijen, met educatiemedewerkers die lessen verzorgen. Dit kan variëren van een slootexcursie tot een serie lessen over diergedrag van verschillende boerderijdieren.

Met deze specialisatie kun je:

Werken bij de educatieve dienst van een dierentuin, excursies begeleiden bij een natuurbeschermingsorganisatie of een (gast)les over het verschil tussen planteneters (herbivoren) en vleeseters (carnivoren) verzorgen voor jouw groene werkgever. Het draait bij dit werkveld vooral om het overdragen van de juiste informatie aan uiteenlopende groepen bij een les, bezoek of excursie èn het ontwikkelen van passend educatief materiaal voor deze doelgroepen.

In goed educatief materiaal zit veel kennis 'verstopt' over didactiek en doelgroep: het materiaal moet aansluiten bij de belevingswereld en de ontwikkelingsfase van de doelgroep, en tegelijkertijd motiveren en uitdagen om te leren. Daarnaast is het een kunst om de juiste biologische feitjes op een aansprekende manier in een product te verwerken. Door bezoekers het nest van een driedoornige stekelbaars na te laten maken, zullen zij waarschijnlijk nooit meer vergeten van welke materialen de stekelbaars een nest maakt.

Stagemogelijkheden

Je ontwikkelt een voel-, ruik- en luisterkist voor dierentuinbezoekers met een visuele handicap. Je organiseert een hele week waarin bezoekers en scholen uit de regio samen met deskundige vrijwilligers gaan onderzoeken welke dieren en allemaal buiten de verblijven in de dierentuin leven; de échte wilde dieren, dus. Je maakt bij een tentoonstelling over weidevogels een programma met doe-opdrachten voor verschillende klassen om kinderen te laten ervaren hoe moeilijk het voor een grutto is om jongen groot te brengen. Je maakt een serie opdrachten over Fair Trade voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs.

Voorbeelden van afstudeeronderzoeken

Een overzicht van een aantal recent uitgevoerde afstudeeropdrachten:

• Bij een tentoonstelling met geprepareerde dieren (Animals Inside Out), hebben studenten onderzocht of bezoekers van de tentoonstelling na afloop van het bezoek dieren op een andere manier zijn gaan waarderen;
• Veel organisaties in het werkveld zijn bezig met het ontwikkelen van een nieuwe manier van leren, waarbij kinderen in de rol moeten kruipen van echte onderzoekers. Studenten hebben onderzocht hoe op basis van het bestaande materiaal van een NME-centrum dit verder kan worden ontwikkeld;
• Een organisatie met educatieprogramma’s over het begrazen van natuurgebieden met wilde koeien en paarden, wilde graag weten of bezoekers van deze gebieden na afloop van de excursies positiever waren gaan denken over het beheer met dergelijke dieren.

Aan de slag na je studie

Een aantal studenten die zich hebben gespecialiseerd in dit werkveld kiest na het afronden van de opleiding Diermanagement voor een onderwijsgerichte vervolgopleiding; hier zijn verschillende mogelijkheden voor. Andere studenten hebben een baan als educatiemedewerker gevonden bij dierentuinen, Staatsbosbeheer, een gemeente/kinderboerderij, of een NME-centrum.

Natuureducatie is een onderdeel van de opleiding Diermanagement.