Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw

Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw

Het lectoraat Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw houdt zich bezig met de realisatie van kringlooplandbouw op bedrijfs- en gebiedsniveau. De landbouw staat voor belangrijke uitdagingen: vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en stikstofverbindingen, herstel van de (bodem)biodiversiteit en waterkwaliteit en –beschikbaarheid. Randvoorwaarden daarbij zijn: verdienvermogen, voedselzekerheid, volksgezondheid, landschappelijke kwaliteit en maatschappelijke waardering. Dit antwoord vereist nieuwe bedrijfs- en verdienmodellen, organisatievormen en regels.

Boeren, toeleveranciers, adviseurs, onderzoekers en studenten werken en experimenteren met vormen van kringlooplandbouw. Gezamenlijk streven zij naar een economisch en ecologisch vitale productiewijze en een voedselsysteem dat waardevol en gewaardeerd voedsel voortbrengt (LNV, 2019). Door stikstof (N) en fosfaat (P) verliezen binnen de kringloop te houden, worden emissies verminderd. Samen met onderzoekers streven zij naar hogere energie efficiëntie, zoals het verbinden van akkerbouw, veehouderij en tuinbouw, energiezuinige processen, bijdragen aan energieproductie, hergebruiken van energie kringlopen en vastleggen van koolstof in bodems, en biomassa/bomen.

In Living Labs worden projecten opgezet waarbinnen studenten, onderzoekers, (agrarische)ondernemers en andere belanghebbenden gebiedsgericht samenwerken om vorm te geven aan kringlooplandbouw. Het doel is samen te leren en innoveren in de richting van een economisch, ecologisch en maatschappelijk verantwoord voedselsysteem (productie, verwerking, handel en consumptie). Hiervoor verbindt het lectoraat zich aan de door het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV) aangewezen experimenteerruimtes in de Achterhoek, Twente en Noord-Nederland.

Het lectoraat richt zich vooral op Nederland, maar brengt samen met bedrijven de Nederlandse kennis ook naar het buitenland. Daarvoor is er een participatie met de ‘European University Alliance for Innovations in Regional Sustainability’, met partners uit Griekenland, Bulgarije, Slowakije en Finland. Ook zijn we actief in een Living Lab in Maharashtra, India.

Projecten

  • INVEST4EXCELLENCE 
    Alle landen in Europa zijn onderling verbonden en er is een steeds intensievere overdracht van kennis nodig. Dat betekent dat de verdere ontwikkeling van het hoger onderwijs niet mogelijk is zonder de ontwikkeling van samenwerking op alle niveaus. INVEST4EXCELLENCE creëert de achtergrond voor de ontwikkeling en uitvoering van onderzoeks- en innovatie-ideeën voor regionale duurzame ontwikkeling, de uitwisseling van werkwijzen en het delen van gemeenschappelijke onderzoeksinfrastructuur en -middelen.
  • Op weg naar veerkrachtige gemeenschappen: actieleren met de SDG’s als kompas 
    De hogeschool streeft ernaar om de meest duurzame hogeschool van Nederland te blijven, maar hoe ‘duurzaamheid’ het beste in de praktijk kan worden gebracht is nog niet duidelijk. Dit onderzoek is gericht op de aanpak van deze kwestie door de SDG’s te gebruiken als kompas en dialooginstrument.
  • Het nieuwe telen: Gas erop!
  • Smaakacademie Achterhoek
  • Natuur-inclusieve landbouw
  • Verdienvermogen
  • Wateropslag

Publicaties

Alle publicaties van het lectoraat Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw zijn te vinden op Greeni, de online bibliotheek van het groene hbo.

Over de lector

Rik Eweg studeerde Ruimtelijke Planvorming aan Wageningen Universiteit. Hij promoveerde op een onderzoek naar de toepassing van geografische informatie systemen bij toekomstverkenningen. Daarna was hij in Wageningen projectleider bij het Centrum Geo-Informatie en PostDoc bij de C.T. de Wit Graduate School Production-Ecology. Van 1998 tot 2006 was hij wethouder in Wageningen met in zijn portefeuille onder andere Ruimtelijke Ontwikkeling, Natuur & Landschap, Milieu, Kenniseconomie. Ook was hij bestuurslid van het Waterschap Vallei en Eem en de Stichting Economische Stimulering Knooppunt Arnhem-Nijmegen (Eskan). Vanaf 2006 werkte hij als projectregisseur bij het Innovatieprogramma TransForum Agro & Groen. Vanaf 2012 tot 2020 was hij lector Duurzame Agribusiness in Metropolitane Gebieden en leading lector bij verschillende onderzoeksgroepen van Hogeschool Van Hall Larenstein.

Kenniskring

De kern van de kenniskring bestaat uit:

  • Ben Rankenberg, senior onderzoeker Veehouderij, hij richt zich vanuit het lectoraat vooral op het netwerk in Achterhoek.
  • Gelein Biewenga, docent-onderzoeker Veehouderij

  • Sigrid Dassen, onderzoeker duurzame akkerbouw

  • Annelies Heijmans, docent-onderzoeker International Development Management

  • Tamara Hofs-Besselink,  project manager

  • Daniel Magwegwe, docent-onderzoeker International Agribusiness & Trade

  • Sebastiaan Masselink, onderzoeker nieuwe, duurzame businessmodellen

Meer weten?

Wil je meer weten over het lectoraat, stuur dan een email naar [email protected]