Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw

Het Lectoraat Gebiedsgerichte Transities naar Kringlooplandbouw streeft naar een revolutionaire verandering in de landbouw. Eén die de circulaire landbouw en economie omarmt. Door middel van Living Labs in de Achterhoek en Noord-Nederland werken studenten, onderzoekers, (agrarische) ondernemers, ambtenaren en terreinbeheerders samenwerken samen aan de realisatie van kringlooplandbouw. Ons doel is gezamenlijk leren en innoveren, op weg naar een duurzaam voedselsysteem op economisch, ecologisch en maatschappelijk vlak.  

Waarom Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw?

  • Realiseren van een systeemverandering naar kringlooplandbouw als antwoord op uitdagingen voor de landbouw. 
  • Streven naar nieuwe bedrijfsmodellen en ketens voor eerlijke inkomens van boerengezinnen. 
  • Vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en stikstofverbindingen, herstel van de (bodem)biodiversiteit en waterkwaliteit en –beschikbaarheid. 
  • Inzetten op duurzame voedselproductie en consumptie in lijn met economische, ecologische en maatschappelijke verantwoordelijkheid. 
  • Projecten binnen Living Labs die studenten de kans bieden om actief bij te dragen aan de ontwikkeling van kringlooplandbouw. 
  • Samenwerking tussen studenten, onderzoekers, ondernemers, ambtenaren en terreinbeheerders creëert een brug tussen academische kennis en praktijk, ook internationaal. 

Missie en visie

In de dynamiek van agro-food systemen, bundelen we krachten om kringlooplandbouw in de veehouderij te verankeren. Maar wat is kringloop landbouw? Onze focus ligt op het uitvoeren van innovatieve leerprojecten en het ontwikkelen van doelgerichte transitiepaden voor bedrijven en gebieden. Onze missie reikt uit naar het verspreiden, verdiepen en verbreden van vooruitstrevende inzichten die de duurzaamheid van de veehouderij bevorderen. 

In onze vooruitstrevende visie is de landbouw van de toekomst een bondgenoot van biodiversiteit, met een ideale ecologische voetafdruk. We streven naar een gesloten kringloopsysteem, waar elke handeling een positieve impact heeft. Belangrijk is dat deze duurzame benadering niet alleen het milieu ten goede komt, maar ook boerengezinnen voorziet van een eerlijk inkomen, waardoor een evenwicht tussen economie en ecologie ontstaat. 

Onderzoekslijnen

  • Transitiepaden (op bedrijfs- en gebieds-niveau) leidend naar een nieuw natuur-inclusief-kringlooplandbouw systeem.  

  • Toepassing van kringlooplandbouw-kennis voor klimaat-adaptieve landbouwsystemen in EU en India.  

  • Regeneratieve voedselsystemen. 

Projecten

Het lectoraat verbindt projecten met de Living Labs, zoals De Noordelijke Friese Wouden, De Achterhoek met de IJsselvallei en internationaal: Baramati, India waarin het werkt. Zo heeft HVHL een hecht, regionale netwerken ontwikkelt. Binnen de projecten werken HVHL-onderzoekers en studenten met partners samen aan ontwerp, testen en introductie van innovaties. Op deze manier zoeken we antwoord op de vraag welke transitiepaden leiden naar een nieuw landbouwsysteem: kringlooplandbouw. 

Actuele projecten

  • Gebiedsgerichte kansen Natuur inclusieve Landbouw (PVG-SIA) 
    Focust op het verbinden van landbouw en natuur. Het doel is praktische tools te bieden aan organisaties en succes- en faalfactoren te vertalen naar kansen en knelpunten. Resultaten omvatten actieplannen voor bedrijven en gebieden én het toepassen in de praktijk en het onderwijs. 
  • Kennis voor Verdienvermogen (PVG-SIA)
    Ontwikkelen handvatten om succes- en faalfactoren te vertalen naar kansen en knelpunten, opstellen meerjarig actieplan en kennis en producten voor praktijk en onderwijs. (2022-2024) 

Publicaties

De wetenschappelijke publicaties van het lectoraat Kringlooplandbouw zijn het resultaat van praktijkgericht onderzoek naar duurzame landbouw, milieubehoud en verbetering van landbouweconomie. 

Uitgelichte publicaties

Alle publicaties van het lectoraat vind je op Greeni, de online bibliotheek van het groene hbo. 

Over de lector

Rik Eweg ontwikkelde tijdens zijn jeugd in Twente een diepe fascinatie voor natuur en het agrarische landschap. Twente was een inspirerend voorbeeld van de hechte verbondenheid tussen landbouw en natuur, resulterend in een prachtig landschap. Zijn reizen naar Afrika, Azië en Zuid-Amerika verschaften inzicht in de wereldwijde agrarische systemen, die tot op heden als onrechtvaardig worden ervaren. "Het blijft een uitdaging die de moeite van het aangaan waard is!" 

Weg & Waterbouwkunde aan de HTS te Hengelo was dan ook een logische keuze, en leerde over beheer en de inrichting van watergangen. Hij voltooide ook de studie Cultuurtechniek-Planologie aan de Landbouw Universiteit te Wageningen, en deed promotieonderzoek naar de toepassing van Geografische Informatie Systemen bij toekomstscenario's op regionaal niveau. Hij werkte als onderzoeker op een Europees project gericht op de inzet van GIS en Remote Sensing voor de rehabilitatie van degraderende gebieden in Tigray. Daarna als PostDoc bij de onderzoeksschool Productie Ecologie. Vanaf 2006 zette hij zich in voor innovatie in de groene sector bij het landelijke innovatieprogramma TransForum Agro&Groen en in het gemeentelijk bestuur en als postdoc bij Wageningen-UR.

Sinds 2012 is Rik lector van het lectoraat Regionale Transities naar Kringlooplandbouw bij onze hogeschool. Het lectoraat focust zich op natuur inclusieve kringlooplandbouw en de maatregelen voor bedrijfssystemen die daarin nodig zijn. “De landbouw van de toekomst vergt een systeembenadering: landbouw is het managen van een ecosysteem waarin bodem, water en biodiversiteit productief gemaakt worden om voedsel te produceren. Daarvoor hebben agrarische ondernemers nieuwe kennis en vaardigheden nodig. En uitdaging die de moeite van het aangaan waard is!" 

Kenniskring

Het lectoraat vindt samenwerkingen met verschillende onderwijsinstellingen in en buiten de regio en opleidingen binnen de hogeschool.       

  • Ben Rankenberg: Animals, Business & Society 
  • Daniel Magwege: International Agribusiness & Trade 
  • Sebastiaan Masselink:  Nieuwe Duurzame Businessmodellen 
  • Annelies Heijmans: International Development Management 
  • Jerke de Vries: Associate-lector Regeneratieve Agro-Food Systemen 
  • Sigrid Dassen: Innovatieve Plantenteelt 
  • Gelein Biewenga: Dier- en Veehouderij 
  • Ine Sturkenboom: practor Natuurinclusieve Landbouw –Terra college 
  • Jurgen Til: Zone-college 
  • Martine Hijlkema: Aeres-Leeuwarden 

Lijst met kennispartners 

Gerelateerde opleidingen 

Een groot aantal docenten (via onderzoek en begeleiding) en studenten (via stages en theses) van ene groot aantal opleidingen binnen projecten van het lectoraat Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw.  

Meer weten?

Het lectoraat werkt op dit moment al samen aan duurzame gebiedstransities en natuur inclusieve kringlooplandbouw met agrarische ondernemers, gemeentelijke, provinciale en landelijke overheden, rentmeesters, adviesbureaus, en diverse toeleveranciers in de agro-food keten. We doen dit met onderzoekers en studenten.  

Ben je geïnteresseerd in verkenningen naar het verduurzamen van bestaande en ontwikkelen van nieuwe bedrijfssystemen, ketens of beleid? Neem dan contact op voor ene oriënterend gesprek.  

Specifiek zoeken we momenteel partners (ondernemers en NGO's) voor de verdere ontwikkeling van ons Living Lab ‘Climate Resilient Agriculture’ in Baramati, India. 

Contactinfo 
Ben je geïnteresseerd in verkenningen naar het verduurzamen van bestaande en ontwikkelen van nieuwe bedrijfssystemen, ketens of beleid? Neem dan contact op voor ene oriënterend gesprek. 

Dr. ir.  Rik Eweg
Lector Gebiedsgerichte transities naar kringlooplandbouw 

E-mail: [email protected]
Telefoon:  +3126-3695809

♦ LinkedIn

Trefwoorden: