Nature Based River Management

Hoogwater en droogte, minder biodiversiteit en slechtere waterkwaliteit in onze rivieren en beken. Deze problemen vragen om natuur-gebaseerde oplossingen en duurzaam beheer. Het lectoraat Nature Based River Management ontwikkelt praktijkkennis over ‘nature-based solutions’. Met een centrale rol voor natuurlijke processen en klimaatbuffers. We herstellen en stimuleren die natuurlijke processen, om rivieren en beken weerbaarder te maken tegen de invloed van klimaatverandering. En we onderzoeken en monitoren welke ingrepen hiervoor nodig zijn.

Waarom dit lectoraat?

  • Met nature-based solutions dragen we bij aan de transitie naar een klimaatbestendig en duurzaam beheer van onze rivieren en beken.
  • Beheerders, natuurorganisaties, overheden, beleidsmakers en bedrijven hebben veel interesse in die nature-based solutions. Door het duurzame karakter ervan en door de voordelen voor natuur, milieu en samenleving.
  • Om natuur-gebaseerde oplossingen effectief toe te passen, is veel praktijkkennis - en dus onderzoek - nodig.
  • Het lectoraat bundelt de krachten met bijvoorbeeld waterschappen en andere overheden in actuele vraagstukken, zoals hoogwater, droogte en de klimaatrobuuste inrichting van stroomgebieden.
  • Studenten en onderzoekers werken samen aan innovatief onderzoek naar nature-based solutions.

Missie en visie

Het lectoraat Nature Based River Management draagt bij aan nieuwe kennis en inzichten over natuurlijk rivierbeheer en nature-based solutions. Doel daarvan is om de watersystemen in rivieren en beekdalen klimaatbestendig en duurzaam te maken. Met ruimte voor natuurontwikkeling en -herstel en duurzame gebruiksfuncties. Dat doet het lectoraat via toegepast onderzoek en in nauwe samenwerking met maatschappij en bedrijfsleven.

Onderzoekslijnen

Dit zijn de vijf onderzoekslijnen waarmee het lectoraat werkt:

  1. Leren van de ervaringen met nature-based river management, en zo inzicht krijgen in de randvoorwaarden ervan.
  2. Kennis genereren over de effectiviteit van natuur-gebaseerde oplossingen in het rivierengebied.
  3. Duurzame multifunctionele waterkeringen ontwikkelen.
  4. Inzicht opdoen in de rol en impact, die fauna en flora hebben bij nature-based solutions.
  5. Kennis en ervaringen uit het onderzoek vertalen naar algemene richtlijnen om natuur-gebaseerde oplossingen toe te passen.

Projecten

Samen met praktijkpartners ontwikkelt en deelt het lectoraat kennis over nature-based solutions voor problemen in de stroomgebieden van rivieren en beken. Studenten van de deeltijdopleiding Land- en Watermanagement verkennen bijvoorbeeld natuur-gebaseerde oplossingen om de waterverdeling bij het splitsingspunt Pannerdensche Kop toekomstbestendig te maken. Ze kijken naar de mogelijkheden bovenstrooms, de effecten benedenstrooms en de historische ontwikkelingen in het gebied.

Actuele projecten

  • Kleine Rivieren voor Klimaat: Wat is de potentie van nature-based beheer van kleine rivieren (de Linge, Overijsselse Vecht en Lauwers) voor klimaatadaptatie? Dat brengen studenten, samen met docent-onderzoekers, beter in beeld.
  • Zoden voor de (Groene) Dijk: Is baggerslib geschikt om groene, sterke en biodiverse dijkbekleding te ontwikkelen? Studenten onderzoeken deze duurzame en circulaire oplossing.

Publicaties

Het lectoraat Nature Based River Management publiceert artikelen in vaktijdschriften voor professionals uit de blauw-groene sector en in wetenschappelijke tijdschriften. We betrekken studenten zo veel mogelijk bij de publicaties, zodat zij de kennis en inzichten uit hun onderzoek kunnen delen met het werkveld.

Uitgelichte publicaties

Alle publicaties van het lectoraat vind je op Greeni, de online bibliotheek van het groene hbo.

Over de lector

Lector Jantsje van Loon-Steensma studeerde in 1993 af in Milieuhygiëne aan de Wageningen Universiteit. Na haar studie runde ze - samen met andere net afgestudeerden - een adviesbureau waarmee ze onderzoeksprojecten verwierf en uitvoerde. Zoals het Integraal Waterbeheerplan Groningen-Drenthe. Een periode in het buitenland volgde, waarna ze bij Wetlands International aan de slag ging met grensoverschrijdende rivieren in Centraal-Europa.

Bij Wageningen University & Research werkte Jantsje eerst voor de Wetenschapswinkel en later bij de Environmental Sciences Group. Hier was ze onder meer wetenschappelijk coördinator van het nationaal onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat, universitair docent en onderzoeker. Sinds 2010 richt ze zich op natuur-gebaseerde klimaatadaptatie. In 2014 promoveerde ze op de rol van voorlanden voor waterveiligheid. De stap naar het lectoraat Nature Based River Management maakte ze in 2022. Haar inauguratie volgde op 16 juni 2023.

“Samen met studenten en docent-onderzoekers wil ik leren van natuur-gebaseerde oplossingen voor rivieren en beken. En kijken wat hun gezamenlijk effect is voor klimaatadaptatie en -mitigatie, biodiversiteit en waterkwaliteit. Met elkaar kunnen we dan bijdragen aan een duurzame toekomst, waarbij bodem en water sturend zijn.”

Kenniskring

Het lectoraat heeft een kring van onderzoekers en partijen om zich heen verzameld. Bij onderzoeksprojecten werken we intensief samen, zoeken we afstemming en communiceren we erover. Maar we verkennen ook nieuwe ideeën, ontwikkelen onderzoeksvoorstellen en wisselen informatie uit. Als Kenniskring komen we jaarlijks een aantal keer bijeen, en we organiseren een workshop voor een brede groep deelnemers.

Met deze kennispartners slaan we de handen ineen:

Studenten van verschillende opleidingen bij HVHL doen onderzoek of lopen stage bij het lectoraat, waaronder:

Meer weten?

Meer weten over het lectoraat Nature Based River Management? Benieuwd naar de mogelijkheden van samenwerken? Of interesse in een stage of afstudeerproject? Bel of mail naar:

Dr. ir.  Jantsje van Loon-Steensma
Lector Nature Based River Management

E-mail: [email protected]
Telefoon: +31 26 369 58 28

♦ LinkedIn
♦ Google Scholar

Trefwoorden: