Expertise van de drie hogescholen

De master River Delta Development is een unieke joint degree van drie hogescholen met complementaire expertise op het gebied van water. De Delta als stroomgebied is de natuurlijke verbinding tussen de drie hogescholen.

HZ University of Applied Sciences - deltasysteem Kust

Natuurlijke processen als zeespiegelstijging, bodemdaling, de toename van hevige stormen en verzilting spelen een belangrijke rol in de delta. In combinatie met de toenemende bevolking zorgt dit voor druk op de beperkte ruimte, de zogenaamde coastal squeeze. Daardoor nemen de risico’s op overstromingen en andere extreme gebeurtenissen toe. De uitdaging voor delta-professionals is om deze mondiale deltaproblematiek, die dus ook in de Nederlandse zuidwestelijke delta goed zichtbaar is, om te buigen naar duurzame ontwikkelingen en stap voor stap te komen tot veilige, veerkrachtige en economisch vitale deltakusten.

Building with nature
De transitieopgaven in de zuidwestelijke delta zijn groot. Kustverdediging speelt een belangrijke rol in deltagebieden. We weten uit ervaring dat natuurlijke oplossingen veerkrachtiger zijn in het weerstaan van verstoringen (Building with nature). Er is uiteenlopende expertise nodig om bij kustverdediging zoveel mogelijk gebruik te maken van de natuur. Naast veiligheid dragen deze oplossingen ook bij aan natuurontwikkeling en de economie (recreatie).

Het belang van water
Voor de leefbaarheid in deltagebieden zijn (zoet)watervoorziening, waterzuivering en het terugwinnen van grondstoffen belangrijke thema’s. Dit vraagt om speciale technieken voor zuivering van water, zoals ontziltingstechnieken, hergebruik van waterstromen en het toepassen van systemen die waterkwaliteit en -kwantiteit aansturen en monitoren.

Onderzoeksprogramma’s
Naast de hierboven genoemde meer technische transitieopgaven, is ook de sociaaleconomische invalshoek van groot belang. Bijvoorbeeld de motivatie van burgers om zelfredzaam te zijn en de rol voor professionals in die zelfredzame samenleving. Nader onderzoek is nodig naar de samenhang tussen ruimtegebruik, sociaal kapitaal, economie en de vitale infrastructuur van deltagebieden.

Als student van de master River Delta Development verricht je praktijkgericht onderzoek binnen onderzoeksprogramma’s van het Delta Academy Applied Research Centre. Dat onderzoek richt zich op de volgende thema’s:

•             Verzilting en zoet water
•             Voedselproductie in zout water
•             Ecosysteemdiensten
•             Waterveiligheid en kritische infrastructuur
•             Adaptiviteit in de samenleving (sociaaleconomische invalshoek)

Binnen deze onderzoekslijnen worden momenteel diverse (internationale) onderzoeksprojecten uitgevoerd met een groot aantal partners en veelal als onderdeel van grote, nationale en internationale onderzoeksprogramma’s.

.

Van Hall Larenstein – deltasysteem Rivierengebied

Hogeschool Van Hall Larenstein (HVHL) is gehuisvest op een landgoed aan de rand van de Veluwe, midden in het riviersysteem, nabij zowel de grote rivieren als diverse beken en kanalen. In deze omgeving is eeuwenlang ervaring opgedaan met het optimaliseren van de waterhuishouding.
Voorbeelden van systeemaanpassingen liggen letterlijk om de hoek: van de beek die over het landgoed stroomt tot het splitsingspunt van IJssel en Neder-Rijn in het Pannerdensch Kanaal en de dijkverlegging Hondsbroeksche Pleij bij Westervoort op 15 minuten fietsafstand. Nieuwe normen, klimaateffecten, sociaaleconomische en technologische ontwikkelingen betekenen dat continue verbetering van het riviersysteem nodig is om van bron tot monding veiligheid, leefbaarheid en vitaliteit te waarborgen.

Governance
Binnen de huidige transitieopgave in het riviersysteem gaat specifiek aandacht uit naar enerzijds het omgaan met risico’s en anderzijds de afstemming tussen de vele partijen die bij het systeem betrokken zijn, vanaf de bron tot in de zee. Omgaan met risico’s vereist nauwkeurige analyse van de kwetsbaarheid van een gebied en inzicht in de toe te passen concepten en maatregelen, zoals meerlaagse veiligheid en toekomstbestendige waterkeringen. Afstemming over inrichting en beheer van riviersystemen is complex vanwege de vele betrokken partijen op verschillende schaalniveaus en de daaraan gekoppelde regelgeving en beleid. Een specifiek onderdeel vormt de transnationale samenwerking vanwege het grensoverschrijdende karakter van sommige beken en rivieren. Governance is derhalve een belangrijk aspect van duurzame transitie van riviersystemen.

Onderzoeksprogramma’s
Tijdens de periode bij HVHL kom je in aanraking met zowel de inhoudelijke als de fysisch- geografische en de procesmatige kant van het riviersysteem. Je voert onderzoeksprojecten uit die gekoppeld zijn aan het Delta Areas and Resources Applied Research Centre. Daarbij draait het om circulair beheer van de rivier en integrale gebiedsinrichting rond riviersystemen, waarbij veiligheid, economie, ecologie en cultuurhistorie in balans moeten worden gebracht. Op dit moment voert het Applied Research Centre diverse projecten uit met veel verschillende partijen, variërend van Rijkswaterstaat tot ondernemers en natuurorganisaties.

.

Hogeschool Rotterdam – deltasysteem Stedelijk water

Rivier, zee, neerslag, grondwater, drinkwater en afvalwater zijn de ingrediënten van het stedelijk water in Rotterdam. Deze waterstromen zijn onlosmakelijk verbonden met het stedelijk gebied en de gebruikers en bewoners daarvan. De stad kent vele technische, ruimtelijke, economische en maatschappelijke opgaven die met elkaar complexe relaties vormen. De inhoudelijke pijlers voor de master River Delta Development in Rotterdam zijn planologie en stedenbouw, infrastructuur en mobiliteit en watermanagement. Vanuit deze kennis worden ruimtelijke, infrastructurele, civieltechnische en governance aspecten van water in deltasteden onderzocht en praktijkproblemen opgelost.

Transities in de stedelijke delta
Rotterdam kent net als andere deltasteden grote transitieopgaven. De verplaatsing van havenbedrijven richting de kust creëert een ruimtelijke opgave in de voormalige binnenstedelijke havens. De haven zelf heeft een substantieel aandeel in de landelijke CO₂ uitstoot, heeft te maken met grote internationale concurrentie en leunt sterk op de petrochemische industrie, waarvan de verwachting is dat deze op termijn kleiner zal worden. De deltastad moet zich beschermen tegen de nadelige gevolgen van klimaatverandering. En de rollen van overheid, burgers en bedrijven zijn aan het veranderen. De stad wil 50% CO₂ reductie bereiken en 100% klimaatbestendig worden en richt zich op een omslag van een petrochemische naar een duurzame maakindustrie. Uitwerkingen daarvan zijn Rotterdam Climate Proof, het Stadshavensprogramma, Rotterdam Innovation District, de Rotterdamse Adaptatiestrategie, Resilient Rotterdam en Water Sensitive Rotterdam. De stad maakt deel uit van Connecting Delta Cities en 100 Resilient Cities en wordt internationaal erkend als één van de koplopers op deze gebieden.

Onderzoeksprogramma’s
Als student van de master River Delta Development verricht je praktijkgericht onderzoek naar de transitie naar een duurzame deltastad, binnen onderzoeksprogramma’s van het Kenniscentrum Duurzame Havenstad en het Instituut voor de Gebouwde Omgeving. Dat kan zowel gebeuren in grootschalige experimenteergebieden in de stad, bijvoorbeeld de Merwe- en Vierhavens, als in woongebieden, die een andere schaal, dynamiek, problematiek en oplossingsrichtingen hebben. Hogeschool Rotterdam is onder andere via de RDM Centre of Expertise en Centre of Expertise Maatschappelijke Innovatie al actief in deze gebieden.