In de voetsporen van de ontwerper van Central Park

21-12-2017

Studenten Tuin- en Landschapsinrichting Bram, Rens en Teun in Boston

Wat kunnen wij leren van de ontwerper van Central Park? Zo veel, dat drie studenten Tuin- en Landschapsinrichting Bram, Rens en Teun in zijn voetsporen willen treden met een project – in Boston. Want niet alleen in New York, maar ook in Boston heeft Fredrick Law Olmsted voor zijn tijd revolutionaire ontwerpen gemaakt. Op YouTube vertellen de studenten hun verhaal vanuit het park in Boston (zie onderaan dit bericht).

De  Back Bay Fens is een dankbaar object voor de vierdejaars studenten landschapsontwerp en hun docent Adrian Noortman. Het ‘Park’ is ontworpen door Fredrick Law Olmsted, de man die eveneens Central Park in New York ontworpen heeft. Het woordje ‘Park’ staat tussen aanhalingstekens omdat het aanvankelijk nooit als park is ontworpen. Olmsted zag zijn plan voor de Back Bay Fens als een zogeheten ‘sanitary improvement’ vanwege de jarenlange vervuiling van het gebied. De Back Bay is een voormalige baai die in 1822 afgedamd is voor het opwekken van energie voor Boston. Toen de industriële revolutie een enorme vraag naar woonruimte creëerde, werd de Back Bay geplempt. De Back Bay was tot de aanplempingen een soort open riool en dumpplaats voor de stad.

Boston had destijds de wens om net zo’n park als New York te creëren. Dit bleek een lastige opgave en Olmsteds hulp werd ingeschakeld. Hij bedacht onder andere de Emerald Necklace, een parksysteem van zeven aaneengesloten parken verbonden door waterwegen en zogeheten ‘Parkways’. Een onderdeel van deze Emerald Necklace was de Back Bay Fens, een zoutwatermoeras dat gebruik maakte van een gereduceerd getij om zo het afvalwater van de stad af te voeren en natuur te creëren. Dit gebied en een deel van de Emerald Necklace dienden tevens als regenwaterbassin. Olmsted vond dat deze ruimte en natuur ervaren moest worden en ontwierp er romantische randen om heen. Hij zag de behoefte van de stad aan regenwateropvang, de behoefte van de burger aan een schone leefomgeving zonder ziektes en de behoefte van de mens aan een uitvlucht naar de natuur en een ruimte om te verpozen in een drukke vervuilde stad.

Wat Olmsted hiermee 140 jaar terug deed is revolutionair te noemen. Zijn plan heeft nagenoeg al die tijd gefunctioneerd, ondanks de klimaatverandering en de extremen die de tijd met zich meebracht. Wij als landschapsontwerpers van de toekomst denken van dit plan en de visie van Olmsted te kunnen leren. Ook wij kunnen de oplossing van maatschappelijke problemen gebruiken als basis voor de (groene) openbare ruimte. Deze dubbelfunctie maakt niet alleen de lobby makkelijker, maar biedt ons ook een kans om de maatschappij te laten zien hoe natuur werkt en welk positief effect deze heeft op de stad.

H+N+S, Bosch Slabbers en Palmbout zijn momenteel actief bezig in Amerika en leveren dan ook een bijdrage aan ons project. Gezamenlijk doel is Olmsteds werkwijze te vergelijken met die van de Nederlandse bureaus, om zo beter voet aan de grond te krijgen op de Amerikaanse markt.

Trefwoorden: